بررسی تغییر سطوح انتقال دهنده های عصبی مونوآمینرژیک مغز و کورتیزول پلاسما در شانک زرد باله acanthopagrus latus در مواجهه حاد و مزمن بنزوآلفاپایرن

هیدروکربن های حلقوی آروماتیک (pah) از فراوان ترین آلاینده های آلی اکوسیستم های آبی به شمار می روند. این ترکیبات به دلیل هیدروفوب بودن در مغز ذخیره شده و در متابولیسم انتقال دهند ه های عصبی اختلال ایجاد کرده و پاسخ های اولیه به استرس را تغییر می دهند. در این مطالعه به بررسی اختلالات احتمالی بنزوآلفاپایرن (bap) می تواند در سطوح کورتیزول پلاسما و غلظت انتقال دهنده های عصبی مغز، در شانک زرد باله پرداخته شده است. در آزمایش اول (استرس حاد) به گروه تیمار، 50 میلیگرم بنزو آلفا پایرن به ازای هر کیلو گرم وزن بدن محلول در 2میکرولیتر روغن گیاهی (به ازای هر گرم وزن بدن) به صورت درون صفاقی تزریق و به گروه شاهد2 میکرولیتر روغن گیاهی به ازای هر گرم وزن بدن تزریق گرید. در گروه پایه هیچ گونه تزریقی صورت نگرفت. از هر گروه پس از 3 ساعت نمونه گیری شد. برای بررسی اثرات دراز مدت (استرس مزمن)، و رهایش آرام آلاینده،50 میلیگرم بنزو آلفا پایرن به ازای هر کیلو گرم وزن بدن محلول در10میکرولیتر روغن گیاهی (به ازای هر گرم وزن بدن) ایمپلنت گردید،در ماهیان شاهد 10میکرولیتر روغن گیاهی (به ازای هر گرم وزن بدن) ایمپلنت شده و 72 ساعت بعد نمونه گیری صورت گرفت. سطوح کورتیزول پلاسما و غلظت انتقال دهنده های سروتونین (5-ht)، دوپامین (da)، نورآدرنالین (na) و متابولیت های اکسیده سروتونین و دوپامین به ترتیب 5- هیدروکسی ایندول 3- استیک اسید (5hiaa) و 3 و 4 دی هیدروکسی فنیل 3- استیک اسید (dopac) در مناطق تلن سفالون، ناحیه پیش بینایی، اپتیک تکتوم، هیپوتالاموس و هیپوفیز سنجش شد. تزریقbap موجب افزایش سطوح کورتیزول پلاسما در هر دو آزمایش حاد و مزمن شد. طی مواجهه 3 ساعته سروتونین کاهش و متابولیت ان افزایش معنی داری را در اغلب مناطق مورد بررسی نشان داد. پس از گذشت 72 ساعت در استرس مزمن محتوای سروتونین در هیپوتالاموس و هیپوفیز کاهش یافت ضمن اینکه متابولیت آن در هر دو منطقه افزایش معنی داری داشت. محتوای دوپامین در استرس حاد، تنها در هیپوفیز کاهش یافت و در استرس مزمن صرفا در تلن سفالون کاهش معنی داری را نشان داد.غلظت نورآدرنالین در هیپوفیز و هیپوتالاموس تنها در استرس حاد افزایش یافت. bap می تواند به صورت اختصاصی سبب اختلال در سنتز، آزاد سازی، ذخیره سازی و باز جذب انتقال دهنده های عصبی در مناطق مختلف مغز به خصوص در هیپوفیز گردد.ضمن اینکه سیستم سروتونینی بسیار بیشتر از سایر مونو آمین ها تحت تاثیر bap قرار گرفته است. pahها با فعال کردن رسپتورهای آریل هیدروکربن موجب اختلال در فعالیت انتقال دهنده های عصبی می شوند. به علاوه این ترکیبات با اثر بر آنزیم های سنتز کننده مونو آمین ها و یا اختلال در آنزیم های دخالت کننده در اکسیداسیون مونوآمین ها نظیر مونوآمین اکسیداز(mao) می توانند در هومئوستاز انتقال دهنده های عصبی آشفتگی ایجاد کنند، که این آشفتگی در نهایت منجر به عدم تعادل در سیستم نورواندوکرینی می گردد.